Antidiscriminatierecht

De cursus neemt de vorm aan van 'capita selecta', die van jaar tot jaar kunnen verschillen, in functie van de actualiteit en de lopende onderzoeken. Op deze manier worden onderwijs en onderzoeksresultaten nauw met elkaar verbonden.

Eerst en vooral wordt het normatieve kader van het antidiscriminatierecht voorgesteld, met bijzondere aandacht voor de maatschappelijke context waarin deze nieuwe rechtstak zich heeft ontwikkeld alsook voor de huidige ontwikkelingen en uitdagingen.

Daarna wordt de relatie tussen antidiscriminatiebepalingen en andere wetten bestudeerd. De articulatie en de samenhang tussen rechtstakken roepen immers vragen op. Denk bijvoorbeeld aan het discriminatieverbod bij aanwerving enerzijds en de vrijheid van ondernemerschap anderzijds, of nog aan het discriminatieverbod op basis van huidige en toekomstige gezondheidstoestand enerzijds en het recht van de werkgever om de arbeidsovereenkomst te beëindigen op grond van medische overmacht anderzijds.

In dezelfde logica worden verschillen in behandeling, of zelfs discriminatie, binnen categorieën ook onderzocht. Ter illustratie kunnen we de verschillen binnen de categorie van personen met een handicap aanhalen. Zo wordt de toegankelijkheid van gebouwen voor mensen met een handicap over het algemeen uitsluitend benaderd vanuit het oogpunt van fysieke handicap (mensen in een rolstoel of blinden), terwijl die toegankelijkheid net zo goed gegarandeerd zou moeten worden voor mensen met een psychische handicap.

Daarnaast worden zowel de doeltreffendheid van de bepalingen van de antidiscriminatiewetgeving alsook de stigmatiserende effecten die ze kan hebben, in vraag gesteld. De toepassing van de wet vereist het gebruik van wettelijke definities en dus, de facto, het toekennen van “wettelijke labels” aan specifieke situaties of personen. Het toekennen van “wettelijke labels”, d.i. de kwalificatie, is noodzakelijk maar brengt positieve of negatieve, wenselijke of perverse effecten met zich mee. Hetzelfde geldt voor bepaalde juridische maatregelen zoals positieve acties. In een gevoelige materie zoals (non-)discriminatie is een onderzoek naar doeltreffendheid versus stigmatisering onontbeerlijk.

Ten slotte, afhankelijk van de behandelde onderwerpen, wordt het antidiscriminatierecht benaderd vanuit een rechtsvergelijkend perspectief.