Floriane Goosse onderzoekt in haar proefschrift hoe spraakassistenten (zoals Alexa en Google Assistant) het welzijn van gebruikers in kwetsbare situaties, met name visueel gehandicapten, kunnen verbeteren. Meer specifiek heeft haar onderzoek ten eerste tot doel om te begrijpen hoe deze technologieën een impact kunnen hebben op het welzijn van deze gebruikers, en hen en hun families op weg kunnen helpen naar veerkracht. Ten tweede wil ze spraakassistenten personaliseren zodat ze beter voldoen aan de behoeften van deze mensen. Het doel is om niet alleen de technische functies aan te passen, maar ook subtielere aspecten zoals intonatie en stemtype. Deze personalisatie zou een therapeutische rol kunnen spelen en gebruikers - en hun naasten - helpen om hun handicap beter te accepteren en ermee om te gaan. Dit onderzoek betekent een belangrijke stap voorwaarts in het begrijpen van de rol van technologie en in het bevorderen van de inclusie en het welzijn van kwetsbare groepen in de samenleving.

De inspanningen van dit onderzoeksteam zijn bekroond met succes. In juni 2024 won dit werk de prestigieuze "Best Research Paper Award" op de SERVSIG 2024-conferentie van de American Marketing Association in Bordeaux. Vooral de originaliteit en de maatschappelijke impact van het onderwerp werden geprezen. De methodologische aanpak van het werk werd ook benadrukt. Door veldwerk met verenigingen die visueel gehandicapten helpen, toont dit onderzoek een potentieel om levens te transformeren en te beïnvloeden.

Wafa Hammedi benadrukt het belang van de maatschappelijke impact van het onderzoek van haar promovenda en, in bredere zin, van het onderzoek dat wordt uitgevoerd bij het Centre for Research in Marketing and Management of Services van UNamur, het NaDI-CeRCLe. "Ons onderzoek is gericht op het bevorderen van een meer inclusieve samenleving en het verbeteren van deze wereld voor iedereen," voegt Wafa Hammedi toe. "Het potentieel ligt in het toepassen van de resultaten om iets te veranderen in de wereld van deze mensen. Het stelt ook de betekenis van wat een academicus doet ter discussie. Je moet passie hebben voor onderzoek en we zijn nog passiever als we weten dat wat we produceren betekenis heeft. "

De Universiteit van Namen onderscheidt zich hier door de maatschappelijke impact van haar onderzoek, dat wordt omgezet in concrete oplossingen voor een meer inclusieve samenleving. Floriane Goosse en haar coauteurs hebben hoge ambities voor de toekomst. Hun werk toont aan dat academisch onderzoek een directe impact kan en moet hebben op de maatschappij. Internationale samenwerking, in het bijzonder met gerenommeerde instellingen in de voorhoede van technologische vooruitgang zoals de Universiteit Maastricht, versterkt de relevantie en innovatie van onderzoeksprojecten!

De conferentie begon met een toespraak van rector Annick Castiaux, die herinnerde aan het groeiende belang van AI in onze samenlevingen, zozeer zelfs dat het als een nieuwe industriële revolutie wordt beschouwd. Omdat AI ingrijpende veranderingen teweeg zal brengen, drong de rector aan op de ontwikkeling van een inclusieve en verantwoordelijke AI. Deze inleidende toespraak werd gevolgd door een presentatie van Steven Latré, van de VUB en IMEC, een bedrijf dat actief is op het gebied van nano-elektronica en digitale technologieën.

Hij merkte op hoe snel tools als chatGPT worden toegepast, voordat hij eraan herinnerde dat AI in het verleden al twee "winters" heeft gekend, toen de hype eenmaal was weggeëbd. Volgens hem is het kolossale energieverbruik een groot probleem, dat vraagt om een verandering in het poparadigma. Hij wees ook op de sterke punten van Europa bij het ontwikkelen van AI die de privacy van burgers respecteert. "Deze conferentie maakt het mogelijk om alle onderzoekers in de AI-gemeenschap te verenigen rond een doordachte adoptie van de technologie, wat de missie is van Trail in België", zei Anne-Laure Cadji, Executive Officer bij Trail.

De conferentie werd vervolgd met presentaties van onderzoekswerk, te beginnen met Pierre Poitier, een promovendus bij UNamur, die betrokken is geweest bij de ontwikkeling van een Vertalenwoordenboek Franse gebarentaal voor Franstalig België. Volgens de onderzoeker toont dit woordenboek aan dat AI al een positieve impact heeft op de samenleving. Daarnaast presenteerde Heritiana Ranaivoson van de VUB, in samenwerking met het NaDI Research Centre, haar eerste resultaten van de studie naar aanbevelingsalgoritmen die, door onze toegang tot de media te controleren, echte "algoritmische poortwachters" zijn geworden.

Tot slot presenteerde Florent de Geeter, promovendus aan de ULiège, een nieuw type neuraal netwerk dat minder energie verbruikt wanneer het op neuromorfe processors draait.

Na een posterpresentatie van de verschillende werken, namen verschillende beleidsmakers op het gebied van AI het woord. Willy Borsus, vice-president van Wallonië, bevestigde de wens om sociale en ethische aspecten te integreren in de ontwikkeling van AI. Mathieu Michel, federaal staatssecretaris voor Digitalisering, riep op tot een Europees bestuur van AI dat innovatie niet in gevaar brengt. Antoine-Alexandre André, beleids- en juridisch medewerker bij het AI-bureau van de Europese Unie, gaf een overzicht van de wetgevingsaanpak van de EU op dit gebied. Tot slot presenteerde Nathanaël Ackerman van AI4Belgium het Belgische AI-landschap. De conferentie werd afgesloten met een reeks keynotes, gepresenteerd door mensen uit het management en de bedrijfswereld, die een rijk overzicht gaven van AI in België.

"We hebben zeer verschillende gezichtspunten gezien en het is heel belangrijk voor jonge onderzoekers om geconfronteerd te worden met een meer maatschappelijke invalshoek van AI. Deze conferentie geeft ons vakgebied een grote zichtbaarheid", aldus Benoît Frenay, hoogleraar AI aan UNamur en organisator van de conferentie.

"Dit is ook een kans voor onderzoek, industrie en het grote publiek om elkaar te ontmoeten, werelden die niet genoeg met elkaar praten", voegde professor Bontempi van de ULB en voorzitter van Trail toe. "We werken aan systemen die het leven van alle burgers beïnvloeden, en het is belangrijk om naar hen te blijven luisteren."

In december 2023 lanceerde een internationaal team, waarbij UNamur actief betrokken is via het Centre for Research Information, Law and Society (CRIDS) en professor Jean-Marc Van Gyseghem, het baanbrekende onderzoeksproject getiteld "CERTAINTY - A cellular immunotherapy virtual twin for personalized cancer treatment". In samenwerking met toonaangevende partners uit de wetenschap, industrie en gezondheidszorg wil dit initiatief onder leiding van het Fraunhofer Instituut voor Celtherapie en Immunologie (IZI) vorm geven aan een veelbelovende toekomst voor het optimaliseren van de behandeling van kanker door de ontwikkeling van een virtuele tweelingzus.

Bij de behandeling van kanker zijn immuuntherapieën naar voren gekomen als een belangrijke pijler in de oncologie naast conventionele behandelingen zoals chirurgie, radiotherapie en chemotherapie. In het CERTAINTY-project wordt de ontwikkeling van een virtuele tweeling onderzocht, een innovatieve vooruitgang die is gericht op het verbeteren van de behandeling met immuuntherapie. Onder leiding van het Fraunhofer Instituut werkt het team nauw samen met wereldwijde experts om dit ambitieuze project te realiseren.

Gepersonaliseerde immuuntherapieën, zoals CAR-T celtherapie, maken een nauwkeurigere fenotypering (een genetische inventaris) van elke patiënt mogelijk. Klinische, beeldvormende, moleculaire en cellulaire gegevens worden verzameld en verwerkt om de diagnose, therapeutische beslissingen en follow-up te personaliseren. Om dit potentieel volledig te benutten, wordt het concept van de virtuele tweelingzus geïntroduceerd, waarbij moleculaire en cellulaire kenmerken worden samengevoegd met gegevens over de klinische progressie in een voortdurend bijgewerkte digitale weergave.

De virtuele tweelingzus, die in eerste instantie is ontwikkeld voor multipel myeloom, een beenmergziekte, is bedoeld om de individuele pathofysiologie van patiënten volledig weer te geven. Het zal worden gebruikt om prognoses over het verloop van de ziekte te simuleren en verschillende behandelingsopties te evalueren. Dit baanbrekende project zal niet alleen helpen om de patiëntenzorg te verbeteren, maar ook om het gebruik van dure medicijnen te optimaliseren en zo het gezondheidszorgsysteem te ontlasten.

Het Namur Digital Institute (NaDI) met zijn Centre de Recherche Information, Droit et Société (Crids) is de partner die ervoor moet zorgen dat het project voldoet aan het Europese regelgevingskader, in het bijzonder aspecten met betrekking tot de bescherming van (persoons)gegevens en het gebruik van kunstmatige intelligentie. Naast deze juridische dimensie brengt Crids ook haar expertise op het gebied van ethiek in. De betrokkenheid van het CRIDS is dus multidisciplinair en essentieel voor de succesvolle afronding van het project, dat al in de ontwerpfase een methodologie voor gegevensbescherming en ethiek hanteert. De betrokkenheid van het CRIDS maakt een allesomvattende benadering mogelijk van de juridische kwesties die samenhangen met digitale apparaten.

De substantiële financiering van bijna 10 miljoen euro voor de komende 4,5 jaar, toegekend door de Europese Unie, bevestigt het strategische belang van CERTAINTY. Het project integreert ook juridische en sociaaleconomische aspecten, rekening houdend met hun invloed op het verloop van de ziekte, en onderzoekt toekomstige toepassingen voor patiënten. De ontwikkeling van belangrijke technologieën zoals de verwerking van megadata, machinaal leren, gepersonaliseerde in-vitromodellen en door software ondersteunde mechanistische modellen betekent een belangrijke vooruitgang in het medisch onderzoek.

CERTAINTY markeert dus een cruciale stap in de richting van de vooruitgang van cellulaire immuuntherapie en toont de inzet van UNamur voor innovatieve en transformatieve projecten op wereldwijde schaal, evenals de erkenning van het CRIDS als een Centre of Excellence.

Leider: Fraunhofer Instituut voor Celtherapie en Immunologie IZI, Leipzig, Duitsland.

Partners: Fraunhofer-Gesellschaft, Duitsland; University of Leipzig Medical Centre, Duitsland; Singleron Biotechnologies GmbH, Duitsland; Collaborate Project Management, Duitsland; Myeloma Patients Europe AISBL, België; TriNetX Oncology GmbH, Duitsland; Masaryk University, Tsjechië; Information Technology for Translational Medicine, Luxemburg; Universitair Ziekenhuis Würzburg, Duitsland; Institut Curie, Frankrijk; Centre de Recherche Information, Droit et Société (CRIDS), Universiteit van Namen, België; Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht, Nederland; Charité - Universitätsmedizin Berlin, Duitsland; European Society for Blood and Marrow Transplantation (EBMT), Nederland; HealthTree Foundation, VS; en Roche Pharma AG, Zwitserland.

Gefinancierd door de Europese Unie. De standpunten en meningen zijn echter die van de auteurs en komen niet noodzakelijkerwijs overeen met die van de Europese Unie. Zij komen niet noodzakelijkerwijs overeen met die van de Europese Unie. Noch de Europese Unie, noch de subsidieverlenende autoriteit kan hiervoor verantwoordelijk worden gesteld. Subsidieovereenkomst 101136379.